Mars’ta Kükürt Elementi Bulundu
Paylaş
30 Mayıs’ta NASA’nın Curiosity keşif roboyunun üzerinden geçmesi sonucu ezilerek çatlayan kayaçta, element halinde kükürt bulundu. Bu beklenmedik keşifle Mars’ta ilk defa saf kükürde rastlanmış oldu.
Geçmişte Mars’ta magnezyum sülfat, kalsiyum sülfat gibi kükürt içeren kimyasal bileşiklerden oluşan mineraller bulunmuştu. Curiosity keşif robotu da Ekim 2022’den beri Mars’ın sülfat açısından zengin bölgelerinde araştırmalar yapıyordu. Bilim insanları sülfat içeren minerallerin, Mars’ta sıvı halde suyun bulunduğu bölgelerin kuraklaşması sırasında oluştuğunu düşünüyor. Dolayısıyla bu bölgede yapılan araştırmaların Mars’ın geçmişte canlı yaşamı için uygun koşullara sahip olup olmadığına ilişkin önemli bilgiler sağlaması bekleniyor.
Curiosity, Ağustos 2012’de Mars’ın Gale Krateri olarak bilinen bölgesine inerek görevine başladı. Keşif aracının görev yapacağı bölge, Mars’ta suyun bulunma olasılığının en yüksek olduğu yerler arasından seçildi. Gale Krateri’nin, 3,7 milyar yıl önce bir gök taşının Mars’ın yüzeyine çarpması sonucu oluştuğu tahmin ediliyor. 154 kilometre çapındaki kraterin içinde Aeolis Mons/Mount Sharp adında ve yüksekliği yaklaşık 5 kilometre olan bir dağ bulunuyor. Curiosity, element halindeki kükürt kristallerinden oluşan kayacı, Aeolis Mons’un yamacı boyunca uzanan bir kanal olan Gediz Vallis kanalında buldu. Gediz Vallis’in sel suları ve toprak kayması etkisiyle oluştuğu tahmin ediliyor.
Mars’ta sıvı halde suyun bulunduğu zamanlarda, Gale Krateri’nin içinde yağmur ve kar sularıyla beslenen ırmakların akışı ve yer altı sularının zemindeki çatlaklardan yüzeye çıkması sonucu oluşan bir göl bulunduğu düşünülüyor. Bu dönemde suyun taşıdığı kayaç parçalarının ve diğer malzemelerin kraterin tabanında birikmesi sonucu oluşan jeolojik yapılarda ise Mars’ta zaman içinde değişen koşulların kaydını bulmak mümkün. Çünkü bu jeolojik yapıların kimyasal özellikleri, oluştuğu koşullara göre değişiklik gösteriyor. Bu bölgedeki yaşamın ortaya çıkması için gerekli bileşenleri içeren minerallerin ve suyun varlığına ilişkin kanıtları araştıran Curiosity, 2014 yılından beri Aeolis Mons’a tırmanıyordu.
Mars’ın yüzeyinde saf kükürt kristallerinin nasıl oluştuğu henüz bilinmiyor. Çünkü daha önce keşfin yapıldığı bölgede element halinde kükürdün oluşmasını sağlayacak koşulların ortaya çıktığı tahmin edilmemişti. Bilim insanları bundan sonra Curiosity’nin son keşfini açıklayabilmek için çevredeki kayaçları incelemeyi sürdürecek.
Kaynak
Sarıgül, Tuba, Mars’ta Kükürt Elementi Bulundu. Bilim ve Teknik 682(Eylül 2024): 15.
