Serin Çatılar: Şehirleri Soğutmanın En Etkili Yolu Olabilir
Paylaş
University College London’daki araştırmacıların yaptığı bir çalışmaya göre çatı yüzeylerinin beyaza boyandığı ya da yansıtıcı bir malzemeyle kaplandığı “serin çatı” olarak da bilinen strateji, Londra gibi bir şehirde ortalama sıcaklığı düşürmenin en etkili yolu olabilir. Oscar Brousse ve ekibi, iklim simülasyonları aracılığıyla çeşitli soğutma stratejilerinin yaygın olarak kullanıldığı bir sanal ortam oluşturdu ve 2018 yazının en sıcak iki gününde Londra’daki hava sıcaklığının(bu ortamdaki) değişimini inceledi. Araştırmacılar serin çatılar, klima kullanımı, soğutma etkisi olduğu bilinen güneş panelleri, yeşil çatılar ve yer seviyesinde daha fazla ağaçlandırma gibi stratejilerin olası etkilerini karşılaştırdı.
Sonuçlar, serin çatıların diğer tüm stratejilerden daha etkili olduğunu ve söz konusu iki günlük zaman aralığında şehirdeki ortalama dış ortam sıcaklığının 1,2°C, belirli konumlarda da 2°C’ye kadar düşürebildiğini gösterdi. Buna karşılık fazladan ağaç örtüsü sadece 0,3°C’lik, güneş panelleri ise sadece 0,5°C’lik soğutma etkisine sahipti.
Araştırmada ayrıca yaygın olarak klima kullanımının, iç ortam sıcaklıklarını düşürmekle birlikte Londra’nın merkezi kısımlarındaki dış ortam sıcaklığını 1°C’ye kadar artırabileceği görüldü. Brousse, Londra için serin çatıların, yaya seviyesindeki sıcaklıkları düşürmenin en etkili yolu gibi göründüğünü, ayrıca çatılara açık renk verilmesi ya da yansıtıcı özellik kazandırılmasının görece basit ve ucuz, hatta görünüşe göre diğer tüm yöntemler arasında en kolay uygulanabilecek tedbir olduğunu belirtiyor. Büyük Londra İdaresi tarafından 2023’te yayınlanan bir raporda da iklim değişimi sonucunda yaz sıcaklıklarının artmaya başlamasıyla serin çatı yaklaşımının şehir yönetimi açısından giderek daha çok önem kazanabileceği vurgulanmıştı. Öte yandan Brosse, diğer bazı teknolojilerden yararlanmanın soğutmanın da ötesinde faydaları oluğunu hatırlatıyor. Örneğin, yeşil çatılar biyoçeşitliliği desteklerken güneş panelleri temiz enerji sağlıyor.
Kaynak
Çelik Sezer, İlkay, “Serin Çatılar” Şehirleri Soğutmanın En Etkili Yolu Olabilir. Bilim ve Teknik 682(Eylül 2024): 11.
